«Бекитемин»                                                                                                                              «Макулдашылды»

Бел  айылайылдык  кенешинин   төрагасы                                                                                 Бел айыл өкмөтүнүн башчысы

   _______________Бекботоев Т.М.                                                                                            ______________Дорбаев М.К.

мөөрү          колу                                                                                                                                                             мөөрү          колу

«_____»___________2020 – жыл                                                                                                    «_____»___________2020 – жыл        

 

Ош  облусунун  Ноокат  районунун  Бел  айыл аймагынын айыл чарба жерлеринин мамлекеттик фондунун жерлерин башкаруу

К Е Л Е Ч Е К   ПЛАНЫ.

2020-2024 жылга

1.      Жалпы маалымат.

2.      Айыл чарба жерлерин кайра бөлүштүрүү фондунун жерлерин анализи.

3.      Жер-пландоо  зоналары.

4.      Айыл чарба жерлерин кайра бөлүштүрүү фондунун жерлерин  эффективдүү пайдалануу жолдору.

5.      КБФ жерлерин башкаруу планы.

6.      Айыл чарба жерлерин кайра болуштуруу фондунун жерлерин ижарага берүү шарттары жана тартиби тууралуу  Типтуу Жобо жана тиркемелери.

1-Болум .Жалпы маалымат.

Бел  айыл аймагы  райондун  борборунун  батыш тарабында   жайгашкан.Облустун борборунан  65 км,   райондун  борборунан  15 км аралыкта жайгашкан.  Айылдын түштүк-батыш  тарабынан  Найман каналы  агып өтөт. Аймакка  төрт  айыл кирет Таш-Булак, Жаш, Бел жана Борбаш  айылдары. Айыл аймактын жалпы  аянты 187 миң чарчы кв.м .  Чыгыш тарабынан  Жаңы-Ноокат  айыл аймагы, батыш тарабынан  Көк-Жар   айыл аймагы  менен чектелет.  Климаттык шарттары орточо мелүүн. 

Калкы –   13371 адам , кожолуктун саны  – 2284 түтүн,   Таш-Булак  айылында – 110  адам, 30 кожолук,  Жаш  айылы – 1167 адам , 238  кожолук , Бел  айылында – 5066  адам , 920 кожолук, Борбаш айылы – 7028 адам,  1305 кожолук  бар.  Айыл аймагында 5207 га жакынкы жайыт жери бар.

2-Болум . Айыл чарба жерлерин кайра бөлүштүрүү фондунун жерлерин  swot-анализи.

Күчтүү жактар

 Алсыз жактар

 

-    Айдоо жерлеринин  кенен болуусу:

 Баардыгы 2264 га айдоо жер, анын ичинен КБФ-555 га.

 

сугат-609 га

кайрак 1560 га

чабыш жер- 31га

 бак – 64 га

 

Аймакта эки СПА сынын болуусу.

 

Аймактын территориясынан Найман  суусу агат. Жер астындагы (грунтовые воды)  суулар Бел жана Борбаш айылдарында  жакын жайгашкан.

-         КБФжерлеринин тушумдуулугунун томондугу.

-         КБФжерлеринин баалулугунун,наркынын  томондугу. (ижара акысы  1000 сом)

-         Райондук жана облусттук борборлорунан алыс жайгашкандыгы.

-         Ирригация системасынын эффективсиздиги

1.      Таш-Булак, Жаш, Куңгөй бөлүмдөрүнө ирригациялык системаларды, лотокторду  ондоо-түзөө иштери керек.

2.      Күңгөй лотоктун  4 км аралыгын капиталдык оңдоо,  тазалоо жана шлюздарды иреттөө керек.

3.      Бел, Борбаш айылдарындагы 3,5 км дренаж ситемасын тазалоо талап кылынат

-         СПА чарбаларынын  кызмат корсотуусунун томондугу.

-         Жер кыртышынын асылсыздыгы фосфор, азот, калий жетишсиздиги.

Коп жылдан бери себилбей, иштетилбей калган жерлердин  болуусу.

Сугат жетпей жаткан жерлердин болуусу.

Камыш басып, саздак жерлердин болуусу.

КБФ жерлеринде айдоо иштери системага салынган эмес

Мүмкүнчүлүктөр

Коркунучтар

- КБФжерлерин экспретименттикилимий  площадкаларды уюштурууга, биологиялык жана башка жер семирткичтерди, биоорганикалык технологияларды колдонуу аркылуу  асылдуулугун жана айыл чарба продукциянын сапаттуулугун  тушумдуулугун жогорулатуу максатында иш алып барган чарбаларга  льготалык шартта беруу.

- КБФ жерлеринин кызыктуулугун , наркын жогорулатуу максатында сугат жана жол коммуникациясын жакшыртуу.

АВП субөектилеринин жоопкерчилигин жана аларга колдоо көрсөтүүнү  күчөтүү

- ирригация системасын жакшыртууга, саздак жерлерине дренаж системасын ,зарыл жерлерге сооружение орнотууга, сугат жүргүзүүгө мүмкүнчүлүгү жок жерлерге насос механизмин колдонууга мүмкүнчүлүктөрдү табуу, проектилер-инвестицияларды тартуу, жергиликтүү бюджеттен айыл чарба статьясына каражат бөлүштүрүү.

- кайрак жерлерге ылайыкташкан осумдук культураларды себүүнү жайылтуу.

- Куздук сугат ,тондурма процесстерин кучотуу.

- дыйкандарга долбоорлор аркылуу окууларды уюштуруу.

- био,органикалык айыл чарбага отуу.

КБФ жерлерин ижарачыларынын себуу саясатына сунуштарды беруу, сугатка ылайыгын алдын ала  талкулоо жана бирдиктуу ишин бекитип алуу.

Климаттык стабилдуу эместиги (кургакчылык,мөндүр уруусу, шамаалдын катуу болуусу, кыштын эрте келиши).

 

Таштандылардын айдоо жерлерине тогулушу.

 

Куздук эгинди мал тебелөөсү.

 

Дыйкандардын долбоорлорго,  окууга болгон  кайдыгерлиги.

 

Дыйкандардын материалдык-финансалык алсыздыгы.

 

Долбоорлордун  колдоосунун жоктугу.

 

Контурдун номери

ФПСтин жер тилкесинин өлчөмү (га)

Сугат/Кайрак

Таш – Булак бөлүмү

4.      1

5.       

9

12,7

Кайрак айдоо

6.      2

10

1,1

Кайрак айдоо

7.      3

5

5

Кайрак ойдоо

8.      4

24

5

Кайрак айдоо

9.      5

4

6,5

Кайрак айдоо

10.  6

38

2,1

Кайрак айдоо

11.  7

43

2

Кайрак айдоо

12.  8

40

46

Кайрак айдоо

13.  9

39

4,9

Кайрак айдоо

14.  10

52

8,1

Кайрак айдоо

15.  11

53

3

Кайрак айдоо

             12

81

1,2

Кайрак айдоо

16.  13

66

11

Кайрак айдоо

17.  14

68

2

Кайрак айдоо

18.  15

66

1,1

Кайрак айдоо

19.  16

65

2

Кайрак айдоо

20.  13

65

2

Кайрак айдоо

21.  14

86

1

Кайрак айдоо

22.  15

85

1

Кайрак айдоо

23.  16

88

1,2

Кайрак айдоо

24.  17

79

5,5

Кайрак айдоо

25.  18

93

9,66

Кайрак айдоо

26.  19

93

7

Кайрак айдоо

27.  20

99

10

Кайрак айдоо

28.  21

16

1,4

Кайрак айдоо

29.  22

98

10

                          Кайрак айдоо

30.  23

             103

9,8

Кайрак айдоо

31.  24

118

6

Кайрак айдоо

32.  25

107

29,6

Кайрак айдоо

33.  26

129

7

Кайрак айдоо

34.  27

137

19,9

Кайрак айдоо

35.  28

141

43

Кайрак айдоо

36.   

бардыгы

277,76

 

Жаш,Тегирмен башы бөлүмү

37.  1

390

35

Кайрак айдоо

38.  2

2

6,24

Кайрак айдоо

39.  3

2

1,6

Кайрак айдоо

40.  4

б/к

1,1

Кайрак айдоо

41.  5

395

1,2

Кайрак айдоо

42.  6

400

2,1

Кайрак айдоо

43.  7

394

1,8

Кайрак айдоо

44.  8

403

2,8

Кайрак айдоо

45.  9

46.   

б/к

1,2

Кайрак айдоо

47.  10

б/к

1,2

Кайрак айдоо

48.  11

410

17,2

Кайрак айдоо

49.  12

437

22,73

кайрак айдоо

50.  13

459

5

Кайрак айдоо

51.  14

423

13,9

Кайрак айдоо

52.  15

423

8

Кайрак айдоо

53.  16

б/к

1

Кайрак айдоо

54.  17

б/з

0,5

Кайрак айдоо

55.  18

328

3,5

Кайрак айдоо

56.  19

330

3,6

Кайрак айдоо

57.  20

325

1,6

Кайрак айдоо

58.  21

128

3

Сулуу айдоо

59.   

бардыгы

134,27

 

Кыркол бөлүмү

60.  1

1

2,9

Кайрак айдоо

61.  2

14

1,2

Кайрак айдоо

62.  3

20

16

Кайрак айдоо

63.  4

32

16,8

Кайрак айдоо

64.  5

36

1,1

Кайрак айдоо

65.  6

37

16,9

Кайрак айдоо

66.  7

39

1,3

Кайрак айдоо

67.  8

38

14,1

Кайрак айдоо

68.  9

15

5,1

Кайрак айдоо

69.  10

41

13,5

Кайрак айдоо

70.  11

42

5,5

Кайрак айдоо

71.  12

43

7,9

Кайрак айдоо

72.  13

47

36,1

Кайрак айдоо

73.  14

48

1,2

Кайрак айдоо

74.  15

55

3

Кайрак айдоо

75.   

бардыгы

142,6

 

Бел айыл өкмөтүнүн кайра бөлүштүүрү фондунун бардык жеринин

76.   

 

 

 

77.   

78.   

Жыйынтыгы:

554,63

 

79.   

Баардыгы:

554,63га

 

 

            Бел  айыл аймагындагы  айыл чарба  жерлеринин  мамлекеттик  фондусунун  (АЧЖМФ)  жерлерин тактоо  максатында Ноокат  райондук мамлекеттик администрациясынын  2020-жылдын 20-майдагы  чыгуу  графигинин негизинде инвентаризация  жургүзүүнүн  актысы.

            Ноокат районунун аймагындагы  айылдык аймактарында  пайдалануудагы  айыл чарба жерлеринин  мамлекеттик  фондунун  жерлерин ижарага берүүнүн  шарттары  жана тартиби боюнча, Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн  2007-жылдын 22-июнундагы №243 сандуу “Айыл чарба жерлеринин  мамлекеттик фондунун  жерлерин ижарага  берүүнүн  шарттары жана тартиби жөнүндө”  токтомуна өзгөртүү  киргизүү  жөнүндө, Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн 2019-жылдын  15-февралындагы  №55 токтому  кабыл алынып,  айыл чарба  жерлеринин  мамлекеттик фондунун жерлерин  ижарага берүү шарттары жана  тартиби жөнүндөгү  Типтүү Жобонун 3, 23 жана 85 пунктарында  төмөнкүдөй  өзгөртүүлөр киргизилип, Жобонун 23  пунктунда райондук  мамлекеттик  администрациясынын  макулдашуусу менен  ижара  акыны  белгилөө  жагы каралган.Жобонун 85 пунктунда  ижарага  алынган  жер  участоктору боюнча салык жана камсыздандыруу төлөмдөрүн  өз убагында төлөшкөн, өз ишин максаттуу багыты  боюнча жүргүзүшкөн үрөөнчүлүк, асыл-тукум,  эксперименталдык жана тажрыйба-селециялык  чарбалар , илимий-изилдөө  мекемелери, сорт сыноо станциялары  жана участоктору , айыл чарба кооперативдери  алган жерлеринин келишими нин мөөнөтү  аяктаганда  жаны  мөөнөткө жер участогунун  ижара келишимин конкурссуз, биринчи кезекте  кайра түзүү  укугуна ээ болушат деп көрсөтүлгөн.Ушул Жобонун  негизинде,  Кыргыз Республикасынын айыл чарба, тамак-аш өнөр жайы  жана  мелиорация  министрлигинин 2019-жылдын  26-февралындагы  “Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн  2019-жылдын 15-февралындагы  №55- токтомун аткарууга алуу боюнча”  №56-буйругуна негиз  (АЧЖМФ) ижарага берүүдөгү  ижара тартибинин сакталуусун  тактоо максатында  Ноокат райондук  мамлекеттик администрациясынын  2020-жылдын  20-майындагы  жерине  чыгуу графигине  ылайык  инвентаризация  жүргүзүү  Ноокат райондук  агрардык  өнүктүрүү  башкармалыгынын адиси  М.Каратаев тарабынан жүргүзулүп,  Бел айыл өкмөтүнүн башчысы М.Дорбаев, айыл өкмөтүнүн жер адиси А.Абабакиров, “Кадастр” мамлекеттик  мекемесинин  Ноокат филиалынын  адиси Иса уулу Нурсултан жана айыл өкмөтүнүн  экономист-статисти  А.Маматалиева болуп тактап чыкканда төмөндөгүдөй болуп  аныкталды.

            Бел айыл өкмөтүнө караштуу айыл чарба жерлеринин  мамлекеттик фондусунун (АЧЖМФ) жерлери  2020-жылдын 19-майына  карата жалпы  айдоо жери 555,0 га, анын ичинен кайрак айдоо жери  397,0 га шарттуу суулуу, айдоо жер 115,0 га, суулуу айдоо  жер 3,0 га, бак 12,0 га,   чөп жай  28,0 га “ Кадастр” мамлекеттик  мекемесинин  Ноокат филиалынын берген  маалыматы боюнча

            Бел айыл өкмөтү КРӨ нүн 2019-жылдын  15-февралындагы  №55-токтомун аткарууга  алып, айыл өкмөтүнүн  буйругу менен АЧЖМФнын  жерлерин аукцион  конкурс  жана  түз  ижарага  берүүдө  түзүлгөн  жер  комиссиясынын  курамын бекитүү боюнча буйрук чыгарылган эмес,  буйруктун жана комиссия курамынын тизмеси жок.

            Ушул токтомдун 21-пунктунда “Айыл чарба жерлеринин мамлекеттик фондунун жерлерин  ижарага берүү максатында  айыл өкмөтү 7 кишиден кем эмес Жер комиссиясын түзөт, анын курамына  3 кишиден кем эмес жергиликтүү  кеңештин  депутаттары, ошондой эле айыл  чарбасы  чөйрөсүндөгү ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын  райондук  агрардык өнүктүрүү  башкармалыгынын  өкүлү  кирет.Айыл өкмөтүнүн  башчысы комиссиянын курамына  кызматы  боюнча кирет.Жер комиссиясынын курамына  кирген депутаттардын  ичинен  комиссиянын төрагасы шайланат жана жер комиссиясынын курамы жана регламенти  жергиликтүү кенеш тарабынан бекитилет деп көрсөтүлгөн.Бирок айыл өкмотүнүн буйругунда  райондук  агрардык  өнүктүрүү башкармалыгынын  өкулү  кирген эмес  жана  айылдык  кенеш тарабынан  бекитилген эмес.

            Иштетилбей калган жерлер

-  №4-контурдан 6,5 га

-Таш-Булак №328,325,330 контурда

  Борбашта 8.6га

-№9-контурда 12,7га  сотто,  баары 28,80 га.

-Таш-Булакта - №52,65- контурларда  10,1 га тамаркага берилип кеткен.

№99-контурда 10га жер бак болуп кеткен  баары 20,1

Бардыгы:  48,9

            үлүшкө берилип кеткен жерлер

-№423-контурдан 14,06 га

-№40-контурда 11га

-№98-контурда 1,20 га

-№66-контурда 4,6 га

-№53-контурда 3,0 га  

Бардыгы: 33,86 га

            Кокурска бериле турган жерлер

            Кыркол бөлүмү

-№55- контурда 3,0 га

-№37-контурда 8,0 га

-№47-контурда 10,4 га

-№32-контурда 9,6 га 

-№38 контурда 14,1га

Бардыгы: 45,1га

            Таш-Булак бөлүмү

-№24-контурда 5,0 га

-№ 98-контурда 5,0 га

-№ 40-контурда 10,5 га

-№ 66-контурда 2,0 га 

-№ 32- контур 1,50                  

Баары : 25  га

Бардык конкурска бериле турган жерлер 70,1га

 

           

ишке ашуу мөөнөтү болжол менен 2023-2025-жылдарга туура келет.  

Кузгу сугат, тондурма ,севооборот ыкмаларын кенири Суулуу жерден 5,45 га жерге трансформацияга тийиштүү документтер даярдалып  жогорку мамлекеттик органдарга кол коюуга берилди.

            №390-контурда  кайрак жерден 15 га жер тилкесине логистикалык борборго ылайыкташтырылып трансформациялоо иштери жүрүп жатат.  

Таштак жараксыз жерлерден 20 гектар дробилка куруу үчүн трансформация иштери жүрүп жатат.

Бөлүм – 3.   Жер-пландоо  зоналары.

Кыргыз Республикасынын  Өкмөтүнүн 2012-жылдын 3-сентябрь  №602 токтому менен жактырылган айыл чарба жерлерини мамлекеттик фондунун жерлерин ижарага берүү шарттары жана тартиби тууралуу типтуу жобосуна ыйлайык   Жергиликтуу  кенеш аймактагы социалдык багыттагы субьектилерге жана үрөнчүлүк, асыл тукум чарбаларынажана  кенеш  тарабынан аныкталуучу башка субьектилерге, бул учурда   айыл чарба кооперативдерге, айыл онуктуруу фондуларына, жайыт пайдалануучулар комитетинин урончулук чарбасына, МТС ке жана кооперативтерге берилуучу жер жалпы 555  га КБФ жерлеринин 20 процентинен ашпашы керек деген мыйзамына ылайык  111  га жер берууго укуктуу. Айыл чарба жерлеринин мамлекеттик фондунун жерлерин  булсоциалдык багыттагы субөекттерге ижарага  берууго, типтуу жобонун  7.1пункту ,Жер участогун ижарага алууга талапкер болгон социалдык багыттагы субөектилер айыл өкмөтүнө уюштуруу иш кагаздарынын көчүрмөлөрү (уставдын, жобонун ж.б. күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрү) тиркелген арыз беришет.

72-пунктуна ылайык  жер комиссиясы арыздарды жана ушул типтүү жобонун 71-пунктунда каралган тиешелүү документтерди карайт, андан кийин Айыл чарба жерлеринин мамлекеттик фондунун жерлери ижарага бериле турган социалдык багыттагы субөекттердин тизмесин түзөт.

73-пунктуна ылайык айыл чарба жерлеринин мамлекеттик фондунун жерлерин социалдык багыттагы субөекттерге берүүдө ижара акысы жер комиссиясы менен белгиленет, ал эми ижара мөөнөтү 5 жылдан ашпоого тийиш.

Борбаш айылында “Кенеш” орто мектебинде жана Бел айылындагы Г.Эргешов атындагы  “Бел-Өрүк” орто   мектептеринин  алдында  бактары   бар.  Аймактын стабилдуу онугуусуно жергиликтуу  аталган чарбаларга колдоо корсотуу зарыл.

Мындан тышкары  аз камсыз уй булолорго жана башка социалдык жактан колдоого ала турган жарандарга да туздон туз келишим аркылуу жер иштетууго беруу зарыл.

80.  Болум – 4. Айыл чарба жерлерин кайра бөлүштүрүү фондунун жерлерин  эффективдуу пайдалануу жолдору.

1.     Ирригация системасын жакшыртуу.  КБФ айдоо жерлеринин түшүмдүүлүгүн, сапатын жогорулатуу максатында  ирригация системасын ондоо, тузоо , сооружение салууга бюджеттен акча каражатын болуп беруу.  Айыл аймагындагы “Мүрөк” СПАсына  кызмат корсотуусуно колдоо көрсөтүү  жана жоопкерчилигин жогорулатуу. Талаа жолдорун ондо түзөө иштерин жүргүзүү жана уюштуруу.

2.      2020-жылы Таш-Булак бөлүмүнөн 500 га ашык жерге сугат суу менен камсыз кылуу максатында 12 км аралыкка жалпы баасы  138 млн.сомго ылайык суу ноолорун өткөрүү проектиси даярдалды. Айыл өкмөтү тарабынан проектинин экспертизасына 104 миң сом төлөндү, “Кыргызсуудолбоор”  ишканасы тарабынан (жетекчиси А.Полотов) 4,5 млн.сом демөөрчүлүк жардам көрсөтүлдү.  Аталган проектинин колдоого алынгандан кийинки  колдонуу.

3.      Кайрак жерлерге себүүгө жаны , кайрак жерлерге  ылайыктуу  өсүмдүк культураларды дыйкандарга  сунуштоо.

4.      Куздук буудай себууну күчөтүү.

5.      Кайрак жерлеринин   ижара ставкасын жогорулатуу.

6.      Сугат айдоо жерлеринин ижара ставкасын жогорулатуу.

7.      Бактардын ижара акысын жогорулатуу.

8.      Чөп чабык  жерлеринин ижара акысынын ставкасын жогорулатуу.

Бөлүм-5. КБФ жерлерин башкаруу планы.

Иш чара

Мөөнөт

жооптуулар

Каржылануусу

1.

Жер комиссиясынын ишин уюштуруу.

 

Системалуу

Жер комиссиянын төрагасы

Жер адис

 Жергиликтүү бюджет

2.

Жер комиссиянын отурумдарын өткөрүү

Квартал сайын

Жер комиссиянын төрагасы

Жер адис

Жергиликтүү бюджет

3.

КБФ жерлеринин инвентаразациясын жургузуу.

3 жыл сайын

Жер комиссиянын торагасы

Жер адис

Жергиликтүү бюджет

4

КБФ жерлерин ижарага берүү.

системалуу

Жер комиссиянын төрагасы

Жер адис

Жергиликтүү бюджет

5

КБФжерлеринконкурстарындаярдоожанаөткөрүү.Келишимдеринтүзүү.

Системалуу

Жер комиссия, жер адис, жооптуу катчы

 Жергиликтүү бюджет

6

КБФ жерлеринен ижара акы жана салык саясатын жүргузүү

системалуу

Салык жана киреше кызматкерлери

Жер комиссия

-

7

Жер иш кагаздарын системага келтирүү,башкаруу

системалуу

Жер адис жана статист экономист

-

8

Ирригация системасын сугатка даярдоо

Күз-жаз

АВП жетекчилери

А о Финансы кызматкери

АВП бюджетинен.

Жергиликтүү бюджеттен

9

Айыл чарба иштерин жүргүзүүгө каржы булагын кароо.

Январь айы

АВП жеиекчилери,

Бюджет комиссия

Жергиликтүү бюджет

10.

Сугат айдоо жерлерине суу жеткирүү

Сугат учуруна

АВП жетекчилери

АВП

11.

КБФ  жерлерине, ирригация системасын жакшыртууга  инвестиция проектилерин алып келүү

Инвестиция планына ылайык

Айыл өкмөтү. АВП жетекчилери

Жергиликтүү.бюджет

12.

Айдоо жерлеринин жолдорун оңдоо, көпүрөө салуу

Жай,жаз

Финансы кызматкери,

Бюджет комиссия

Жергиликтүү бюджет, айыл фондулары,АВП бюджеттери,АШАР.,